Visarion Ljubiša
Visarion Ljubiša je bio mitropolit crnogorsko-primorski od 1882. do 1884. godine.
Rođen je 1823. godine u selu Sveti Stefan u plemenu Paštrovići. Izgubio oca, koji je bio mornar, kao i mnogi od njegovih sunarodnika, kada je imao samo tri godine. Kada je dostigao školski uzrast, majka ga je poslala kod njegovog dede, igumana Save Ljubiše, u manastir Praskvicu. Završio je osnovnu školu u Risnu a zatim pravoslavnu svešteničku školu u Šibeniku, koja je u 1841. uzdignuta na rang bogoslovije.
Nakon što je završio studije u 1844. vraća se u manastir Praskvicu, gde se zamonašio i postao jeromonah. Nakon toga, radio je kao učitelj u manastirskim školama u Praskvici, Podlastvi, Podmainama, Reževićima i Savini. Godine 1858. postavljen je sveštenika i učitelja u Perastu.
Godine 1867. izabran je za igumana manastira Morače, a dve godine kasnije za igumana Cetinjskog manastira i profesora na novootvorenoj Cetinjskoj bogosloviji.
Od 1872. do 1875. bio je rektor Cetinjske bogoslovije. U crnogorsko-turskom ratu 1876—1878, imenovan je za sveštenika generalštaba.
Godine 1876. izabran je za prvog predsjednika novoosnovanog Crvenog krsta u Crnoj Gori. Od 1878. do 1882, bio je episkop Zahumsko-raške episkopije, osnovane na oslobođenim teritorijama Crne Gore. Sjedište eparhije je bilo u manastiru Ostrog koji je za te potrebe preuređen i dograđen.
Posle smrti mitropolita Ilariona Roganovića, Ljubiša postaje mitropolit Crnogorske pravoslavne crkve. Otprilike u isto vreme, formira se Ministarstvo prosvete Crne Gore i Ljubiša, kao iskusni pedagog i organizator, postaje njen prvi ministar.
Umro je od tuberkuloze 1884. godine. Sahranjen je u dvorištu Vlaške crkve u Cetinju.
- Pravoslavlje u Crnoj Gori, Cetinje 2006.
- Miroslav Luketić, Budva, Sveti Stefan, Petrovac, Budva - Cetinje 1966.
- Radoslav Grujić, Azbučnik Srpske pravoslavne crkve, Beograd 1993.
- Visarion je bio blizak rođak poznatog pisca Stjepana Mitrova Ljubiše
- Bio je ključni pomoćnik Valtazara Bogišića u prikupljanju materijala za pisanje crnogorskog običajnog prava.
| Prethodnik: Ilarion II Roganović |
mitropolit crnogorsko-primorski 1882—1884. |
Nasljednik: Mitrofan Ban |
Žičko-pećki arhiepiskopi (1219-1337):
Sveti Sava • Arsenije I Sremac • Sveti Sava II • Danilo I • Joanikije I • Jevstatije I • Jakov • Jevstatije II • Sveti Sava III • Nikodim • Danilo II • Joanikije II
Pećki patrijarsi (1346-1463):
Joanikije II • Sava IV • Jefrem • Spiridon • Danilo III • Sava V • Danilo IV • Kirilo • Nikon • Teofan • Nikodim II • Arsenije II
Pećki patrijarsi (1557-1766):
Makarije Sokolović • Antonije Sokolović • Gerasim Sokolović • Savatije Sokolović • Jerotej Sokolović • Filip Sokolović • Jovan • Pajsije Janjevac • Gavrilo I Rajić • Maksim Skopljanac • Arsenije III Crnojević • Kalinik I • Atanasije I • Mojsije Rajović • Arsenije IV Jovanović • Joanikije III Karadža • Atanasije II Gavrilović • Gavrilo II Sarajevac • Gavrilo III • Vikentije Stefanović • Pajsije II Grk • Gavrilo IV Grk • Kirilo II • Vasilije Jovanović-Brkić • Kalinik II Grk
Karlovački mitropoliti i patrijarsi (1690-1920):
Arsenije III Crnojević • Isaija Đaković • Sofronije Podgoričanin • Vikentije Popović • Mojsije Petrović • Vićentije Jovanović • Arsenije IV Jovanović • Isaija Antonović • Pavle Nenadović • Jovan Đorđević • Vićentije Jovanović Vidak • Mojsije Putnik • Stefan Stratimirović • Stefan Stanković • Josif Rajačić • Samuilo Maširević • Prokopije Ivačković • German Anđelić • Georgije Branković • Lukijan Bogdanović
Beogradski mitropoliti (1831-1920):
Melentije Pavlović • Petar Jovanović • Mihailo Jovanović • Teodosije Mraović • Inokentije Pavlović • Dimitrije Pavlović
Patrijarsi Srpske pravoslavne crkve (1920- ):
Dimitrije • Varnava • Gavrilo (V) • Vikentije (II) • German • Pavle • Irinej